Takie pytanie zadałem na moich warsztatach w trakcie Konwent Rozwoju #2. Uczestnicy mieli sporą świadomość prawa o ochronie danych osobowych i wynikających z tego tytułu możliwości ochrony konsumentów przed niechcianymi działaniami sprzedażowymi. Jednak bardzo mało wiedzieli o aktualnych przepisach kodeksu cywilnego i skutkach komunikacji z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych.
A to w mojej opinii drugi, po ochronie danych osobowych, najważniejszy dzisiaj obszar prawa mający wpływ na technologię.
O czym warto wiedzieć korzystając z technologii i narzędzi informatycznych?
Przez wiele lat polskie prawo cywilne nie nadążało za zmieniającą sie rzeczywistością. E-maile i SMSy czyli najpopularniejsze i najszybsze sposoby komunikacji, w świetle przepisów nie miały mocy wiążącej, część środowiska prawniczego przez formę „pisemną” rozumiała formę „pisemną na papierze”. Podpis elektroniczny kwalifikowany istniejący od 2001 roku nigdy nie zyskał szerszej popularności ze względu na skomplikowane procedury i koszty.
Jak to wygląda dzisiaj? Czy mogę pożyczyć komuś pieniądze, a jako dowód w sprawie pokazać wiadomości SMS, korespondencję z Facebook Messengera lub innego komunikatora?
To pytanie, które uwielbiam zadawać moim studentom. W większości słyszę negatywne odpowiedzi. Nie ma takiej możliwości. Wśród młodych panuje przeświadczenie, że jedyna forma zawarcia umowy to papier, druk i podpis.
Nic bardziej mylnego!
Od 8 września 2016 roku obowiązują przepisy, które wprowadzają nową (obok dotychczasowej ustnej, pisemnej i notarialnej) formę dokumentową służącą do składania oświadczeń woli.
Do zachowania formy dokumentowej wystarczy złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie. Dokumentem w rozumieniu przepisów jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią.
By skutecznie skorzystać z tej formy należy:
- wybrać narzędzie umożlwiające składanie oświadczeń woli,
- narzędzie musi być nośnikiem informacji,
- narzędzie umożliwia ustalenie osoby składającej oświadczenie woli,
- mamy możlwość zapoznania się z treścią oświdczenia drugiej strony.
Wydaje się proste, prawda?
Już wkrótce technologia zastąpi tradycyjny obieg umów, poza tymi, gdzie ustawa nakłada szczególną formę (jak w przypadku sprzedaży nieruchomości). Zobaczmy prosty przykład: Jesteś posiadaczem samochodu?
Zastanów się: czy nie byłoby wygodniej sprzedać samochód za pomocą aplikacji mobilnej? Lub – w przypadku kolizji – przesłać drugiej stronie oświadczenie sprawcy wypadku drogą elektroniczną?
Wrześniowa nowela zmienia perspektywę o 180 stopni. W najbliższym czasie można spodziewać się nowego rodzaju usług mobilnych opartych o nowe przepisy. Tak szerokie i odważne zmiany będa pozytywnie wpływać na kwestię rozliczeń majątkowych i dokumentowania oświadczeń woli, dzięki czemu unikniemy sporów, a procesy sądowe skrócą się dzięki pewniejszym materiałom dowodowym.
